Economische ontwikkeling

home over hoesnel.nl zoeken Economische     ontwikkeling      nieuws      voorspellingen      artikelen      redactie

Twee scenario's voor olieprijs en wereldeconomie. door Rolf Schuttenhelm Dat olie duurder wordt merken we allemaal in de portemonnaie. Toch is de prijs die wij betalen voor benzine aan de pomp slechts een vage afspiegeling van de prijsontwikkelingen op de oliemarkt. De prijs voor ruwe olie, uitgedrukt in dollars per vat, is uiterst variabel. In de afgelopen twintig jaar heeft de prijs geschommeld tussen de 11 en 36 dollar per vat. Sinds het einde van de 90er jaren is de prijs sterk gestegen tot 50 dollar per vat in 2004 en meer dan 65 dollar per vat in 2006.

Wat gebeurt er als de olieprijs in de toekomst alleen maar blijft stijgen? Of zal de olieprijs zich in de toekomst normaliseren tot een niveau uit de jaren '80 en '90? Een concrete voorspelling van de olieprijs is moeilijk te maken. De prijs hangt af van veel variabelen: Politieke instabiliteit, natuurrampen, onduidelijkheid over bewezen en speculatieve reserves. Twee vooraanstaande Australische economen, professor Warwick McKibbin en dr Andrew Stoeckel onderzochten de economische gevolgen van de toekomstige ontwikkeling van de olieprijs. In een poging vooruit te lopen op de ontwikkelingen in de olieprijs, hebben zij twee verschillende scenario's opgesteld. Een scenario gaat uit van een voortzetting van de olieprijsstijging tot 2004, terwijl het andere scenario de stijging tot 2004 presenteert als een piek, waarna de olieprijs weer daalt tot normale niveaus.

De scenario's moeten nadrukkelijk niet worden geinterpreteerd als concrete voorspellingen voor de olieprijs.(*) Ongeacht de waarschijnlijkheid van beide scenario's hebben de onderzoekers de effecten berekend van de verandering van de olieprijs op economische factoren als inflatie, export, import en bruto nationaal product van de Verenigde Staten en van China. Om de resultaten van het onderzoeksmodel overzichtelijk te houden, wordt hier alleen het voorspelde effect op het bruto nationaal product gepresenteerd. De onderstaande figuur vergelijkt van beide economiën het effect voor het BNP van het eerste scenario, waarin de hoge olieprijs gehandhaaft blijft.

Het BNP van de Verenigde Staten zet onder invloed van de stijging van de olieprijs tussen 2002 en 2004 direct een daling in ten opzichte van de uitgangssituatie. Bij handhaving van de hoge olieprijs blijft ook de verlaging van het BNP constant, op ongeveer 1,5% onder het niveau van 2002. Door een hoge piek in de investeringen heeft de Chinese economie relatief geprofiteerd van de stijging van de olieprijs tussen 2002 en 2004. Toch moet ook de Chinese economie inleveren wanneer de hoge olieprijs van 50 dollar per vat gehandhaafd blijft. Het BNP ligt in de periode tot 2012 gemiddeld 0,5% lager dan in de situatie met de olieprijs van 2002.

In het tweede scenario, waarin de olieprijs na 2004 weer daalt tot een normaal niveau, verloopt ook de ontwikkeling van het BNP tussen 2002 en 2004 anders. De prijs van 50$ dollar per vat was niet structureel, maar slechts een piek. Met name China heeft in die situatie niet kunnen profiteren van een tijdelijke toename van de investeringen. Het BNP van beide economiën daalt onder invloed van de tijdelijke stijging van de olieprijs direct, maar herstelt zich ook weer direct wanneer de olieprijs zich weer normaliseert. Ook in dit scenario blijkt de Amerikaanse economie iets gevoeliger voor stijging van de olieprijs: De relatieve daling van het BNP bedraagt in de Verenigde 1,25% terwijl de daling in China volgens het model in dit scenario beperkt blijft tot 1%. *) In de praktijk blijkt ook het eerste scenario, dat uitgaat van een blijvend verhoogde olieprijs, te voorzichtig. Inmiddels is de olieprijs al aanzienlijk hoger dan de voorspelde 50$ per vat. Volgens anderen bestaat er uberhaupt geen einde aan de huidige prijsstijging. Zie ook onderstaand artikel. Bron: Oil price scenarios and the global economy. Economicscenarios.com, 14 oktober 2004.   Ex-olieadviseur Bush: olie tot 250 dollar per vat. Matthew Simmons, een voormalig adviseur voor energiezaken van de Amerikaanse president Bush, verwacht dat in de komende jaren de olieprijs dramatisch zal stijgen als gevolg van almaar afnemende voorraden. "We moeten voor de komende jaren rekenen op een olieprijs van 200 tot 250 dollar per vat." De prijs van een vat lichte Amerikaanse olie bedraagt momenteel ongeveer 62,50 dollar per vat (van 159 liter). Simmons sprak zijn verwachting uit in de januari-uitgave van het Duitse economische tijdschrift Capital. Volgens hem is de oorzaak van die forseprijsstijging het gegeven dat steeds minder nieuwe olievelden worden aangeboord. "Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn nooit zo weinig nieuwe olievelden ontdekt als in 2005", aldus Simmons. Hij gaat er tevens van uit dat de oliereserves van Saudi-Arabië te hoog worden ingeschat. Officieel beschikt dat land over een bewezen reserve van ongeveer 260 miljard vaten. Simmons denkt echter dat deze hoeveelheid een hersenspinsel is. Bron oorspronkelijk artikel: ANP, 3 januari 2006. Gerelateerde artikelen: Voorspellingen Peak Oil 50 jaar uiteen Onduidelijkheid over de olieprijs, onduidelijkheid over de olieproductie. Misvattingen over energie Is er een oplossing voor de energiecrisis? Door de groeiende energiebehoefte en het gebrek aan op korte termijn beschikbare alternatieven blijven we afhankelijk van olieimport. Ook Steenkoolenergie blijft en kernenergie zal toenemen.