Klimaatverandering

home over hoesnel.nl zoeken Klimaatverandering      nieuws      voorspellingen      artikelen      redactie

Herstel van de ozonlaag door Rolf Schuttenhelm De ozonlaag is een laag waarin relatief veel van het gas ozon (O3) voorkomt, tussen de 15 en 30 km hoog, ofwel het onderste deel van de stratosfeer. Ozon kan ultraviolette straling van de zon neutraliseren. Ultraviolette straling beschadigd celstructuren en DNA, zonder de bescherming van de ozonlaag zouden vrijwel alle organismen op aarde sterven. Door industriële emissie van gehalogeneerde koolwaterstoffen, zoals halonen en CFK's, is de ozonlaag dunner geworden, waardoor een toename van het aantal gevallen van huidkanker wordt verwacht. Om de ozonlaag te beschermen is sinds 1989 het Montreal Protocol on Substances That Deplete the Ozone Layer van kracht. Dit internationale verdrag heeft tot doel de emissie van ozonafbrekende stoffen met een lange halfwaardetijd te beperken. In het IPCC/TEAP Special Report voor bescherming van de ozonlaag wordt het effect van het Montreal Protocol geanalyseerd. Door sterk verminderde uitstoot van ozonafbrekende stoffen is de dikte van de ozonlaag tegenwoordig stabiel.

IPCC Wiki Ozonlaag

In bovenstaande figuur is de verwachte ontwikkeling van de ozonlaag weergegeven voor de periode tot 2050, als afwijking van de waarde voor de dikte in 1980. Ondanks het in werking treden van het Montreal Protocol in 1989 en daarop volgende emissiebeperkingen, is de ozonlaag in de jaren '90 nog dunner geworden. Dat is het gevolg van de grote halfwaardetijd van onder andere CFK's. Inmiddels is een niveau van stabilisatie bereikt waarbij de ozonlaag niet structureel dunner wordt. Wel is de dikte van de ozonlaag onderhevig aan seizoensfluctuatie en natuurlijke schommelingen van jaar tot jaar onder invloed van het weer. De afbraak van ozon verloopt sneller bij koude temperaturen, waardoor de ozonlaag dunner is na de winter en relatief dik aan het einde van de zomer. Als de temperatuur in de stratosfeer een aantal jaren relatief laag uitvalt kan dat de dikte van de ozonlaag sterk beinvloeden. Om die reden kan ook (tijdelijk) sprake zijn van een lokaal "ozongat", een duidelijke verdunning, zoals in de jaren '90 gemeten boven de Zuidpool. Het IPCC verwacht dat de ozonlaag zich, dankzij de emissiebeperkingen, in de toekomst zal herstellen. Volgens de grafiek zal de ozonlaag in het gunstigste geval in 2026 weer op de dikte van 1980 zijn, maar het volledige herstel kan in een slechter scenario ook nog duren tot ver na 2050. bronnen: -IPCC/TEAP Special Report: Safeguarding the Ozone Layer and the Global Climate System. Issues related to hydrofluorocarbons and perfluorocarbons. Genève, april 2005. -The Montreal Protocol on Substances that Deplete the Ozone Layer. Gerelateerde artikelen: Toekomstverkenning luchtkwaliteit Nederland. Onder andere over de ozonconcentratie, maar dan dicht bij het aardoppervlak.