Klimaatverandering


home
over hoesnel.nl
zoeken
Klimaatverandering
     nieuws
     voorspellingen
     artikelen
     redactie

  Broeikasgassen Nederland: doelstelling en uitstoot.
door Rolf Schuttenhelm

Het kabinet Balkenende IV heeft met betrekking tot het klimaatbeleid een ambitieuze koers ingeslagen. Speerpunt in het nieuwe beleid is een verdergaande daling van de CO2-uitstoot. In het jaar 2020 dient deze maar liefst 30% lager te zijn dan in 1990. Daarmee is het Nederlandse klimaatbeleid stricter dan de eerder overeengekomen EU-doelstelling van 20% reductie in 2020.

MNP Klimaat
IPCC
Wiki Broeikasgas
Werkelijke en toekomstige ontwikkeling CO2-uitstoot.
De werkelijke en toekomstige ontwikkeling van de uitstoot van broeikasgassen
onder invloed van twee economische scenario's. Zowel de EU-doelstelling als
de nieuwe Nederlandse doelstelling blijven buiten bereik. Bron: MNP


Volgens een analyse van het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP) kan de overheidsbegroting alleen overeenkomen met de klimaatdoelstelling wanneer aan stricte voorwaarden wordt voldaan. Om de doelstelling te halen zullen de jaarlijkse maatschappelijke kosten 8 tot 9 miljard euro bedragen. Het kabinet heeft zelf slechts 500 miljoen euro beschikbaar gesteld en zal dus sterk moeten leunen op extra investeringen van burgers en bedrijven en de aanvullende aankoop van emissiereducties in het buitenland, via de handel in emissierechten. Daarnaast stelt het MNP dat de aandacht niet langer gefixeerd moet zijn op een toename van de productie aan duurzame energie en energiebesparing, maar gedeeltelijk moet worden verlegd naar reductie via CO2-opslag (CCS) en de reductie van andere broeikasgassen (met oog op de doelstelling kwantificeerbaar als CO2-equivalenten). Daarnaast waarschuwt het MNP dat een nieuwe balans tussen economie en ecologie praktisch alleen bereikt kan worden in Europees verband. Nederland hoeft binnen Europa overigens niet per sé de voortrekkersrol op zich te nemen. In maart 2007 kwam ook de Britse regering met nieuwe, ambitieuze klimaatdoelstellingen. Deze richt zich op een reductie van de Britse CO2-uitstoot met 60% in 2050 (t.o.v. 1990). Ook de EU probeert momenteel het klimaatbeleid te verscherpen door de gestelde CO2 reductie van 20% voor 2020 bindend te maken.

Het mag duidelijk zijn dat verregaande klimaatdoelstellingen alleen stap voor stap kunnen worden bereikt. Het is nog 13 jaar van 2007 tot 2020. Logischerwijs zou een jaarlijkse reductie van de CO2-uitstoot van iets meer dan 2,3% leiden tot een uiteindelijke reductie van 30% en het behalen van de doelstelling. Vooralsnog neemt de jaarlijkse uitstoot van CO2 in Nederland (in de periode van 1990 tot 2004) evenwel met ongeveer 1% toe. Uit recentelijk door het MNP gepresenteerde cijfers bleek 2005 een positieve uitzondering. In dat jaar nam de uitstoot van CO2 voor het eerst sinds 1998 licht af. Het is vanzelfsprekend niet te zeggen of daarmee de noodzakelijke trendbreuk heeft ingezet, maar het geeft wel enig inzicht in de haalbaarheid van de klimaatdoelstelling en welke factoren daarin doorslaggevend kunnen zijn. Volgens het MNP valt de daling van de CO2-uitstoot in 2005 onder andere toe te schrijven aan een verminderde productie en toegenomen import van elektriciteit. Een soort verborgen emissiehandel dus, met weinig winst voor het klimaat. Daarnaast is de productie van duurzame energie (uit wind en biomassa) toegenomen, wel degelijk ten gunste van verlaging van de netto CO2-uitstoot. Ook de uitstoot van huishoudens, overheden en bedrijven nam iets af. Deze daling wordt toegeschreven aan verbeterde isolatie en een minder koud stookseizoen. Daarmee lijkt zowaar een direct negatief verband aangetoond tussen klimaatverandering en CO2-uitstoot.

Ontwikkeling broeikasgassen tot 2005.
Ontwikkeling en verdeling van de uitstoot van broeikasgassen tot 2005. Bron: MNP


Opvallend is verder dat de moeizame verlaging van de CO2-uitstoot gepaard gaat met een structurele daling van de uitstoot van overige broeikasgassen, zoals methaan (CH4) en lachgas (N2O). De totale emissie van broeikasgassen lag in 2005 daarmee 3% lager dan in 2004. Omgerekend in CO2-equivalenten zou dat dus een voorbeeldig jaar kunnen heten, dat aangeeft dat een jaarlijkse afname van 2,3% haalbaar is.


Bronnen:
- Milieu en duurzaamheid in regeerakkoord 2007. MNP, februari 2007.
- Emissie broeikasgassen gedaald. Milieu- en Natuurcompendium. MNP, maart 2007.


Gerelateerde artikelen:
Toename duurzame energie te laag, ondanks nieuwe windturbines.
Meer over de discrepantie tussen beleid en doelstelling met betrekking tot CO2. Bovendien: in 2005 nam de productie van elektriciteit uit biomassa nog toe, maar in 2006 daalde deze al weer.
Toekomstverkenning CO2 Nederland tot 2020.
Een jaar geleden dacht het MNP nog dat de CO2-doelstelling voor 2020 nèt aan haalbaar was. Die doelstelling ging evenwel slechts uit van 15% reductie, precies de helft van de huidige.
Toekomstig klimaat Nederland.
Waar de huidige klimaathype mee begon: De KNMI-bijdrage aan het nieuwe IPCC-rapport.
Zeespiegelstijging Nederland volgens IPCC en KNMI.
Nogmaals het nieuwe IPCC-rapport (4AR) en waarom juist Nederland zich druk maakt.
Potentie ondergrondse CO2 opslag.
Waar volgens het MNP meer in geïnvesteerd moet worden: carbon dioxide capture and storage (CCS).