Ontwikkelingen verlopen in de tijd, wij zijn altijd tot een voorspelling bereid. |
Geluidshinder van Zwanenburg tot Boesingheliede door Rolf Schuttenhelm Dit artikel is onderdeel van de journalistieke serie "Wandeling langs nieuwe fenomenen in het Nederlands landschap". De start- en landingsbanen van Schiphol zijn zo gepositioneerd dat het mogelijk is de vliegroutes zo veel mogelijk tussen de grote woonkernen zoals Amsterdam, Haarlem en Hoofddorp door te leiden. Dat betekent dat het fenomeen van geluidshinder het beste kan worden ervaren in de buurt van de kleinere dorpen in en rond de Haarlemmermeerpolder, zoals in het zuidelijk deel Abbenes, centraal in de polder Rozenburg (zolang het nog bestaat) en in het noorden Zwanenburg. De verkozen wandelroute loopt van Zwanenburg naar Boesingheliede en gunt een mooie waarneming van de veelbesproken vijfde baan, de Polderbaan. Wanneer u te fiets bent, kunt u daarna ook nog tot Lijnden of Badhoevedorp doorfietsen om ook het overvliegend geraas van de Zwanenburgbaan te ervaren of eventueel de Buitenveldertbaan of de Aalsmeerbaan. |
|
Geluidshinder van Zwanenburg tot Boesingheliede. (Hinderbeleving in september 2006: Zwanenburg 16 klagers, 94 klachten op 7769 inwoners; Lijnden/Boesingheliede 9 klagers, 58 klachten op 952 inwoners.) |
De wandeling begint in de straat Amestelle, waar het meest westelijke huis van Zwanenburg is gelegen. Dit huis staat het dichtst bij de aanvliegroute naar de Polderbaan. Om die reden heeft de bewoner ook de grootste kans 's nachts te worden gewekt door een Antonov vrachtvliegtuig. Of deze bewoner ook Zwanenburg's meest frequente beller is van de Schiphol klachtenlijn (020-6015555) is niet bekend.
Vanaf het beginpunt voert de wandeling eerst langs de zuidrand van Zwanenburg, met een goed uitzicht over de polder en de vliegtuigen. Een goed moment om eens na te denken over de karakteristieken van dit landschap. De oorspronkelijke waarde, het unieke, de verstoring en de toevoeging. De groeikern-rijtjeshuizen die voor ons zo gewoon aandoen, maar toch buiten Nederland nergens op aarde voorkomen zijn in ieder geval jonger dan de luchthaven Schiphol zelf. Mocht dat als argument worden gebruikt in een discussie met betrekking tot geluidsoverlast komt het de neutraliteit misschien ten goede om naar het precieze bouwjaar van de huizen te kijken. In de straat Amestelle dateren de huizen uit het jaar 1968. De meest westelijke uitbreiding van Zwanenburg is daarmee twee jaar ouder dan de Boeing-747. Toch is de historische waarde niet het sterkste punt van dit landschap. Na het bereiken van het meest zuidelijke punt van Zwanenburg voert de route naar rechts, over het fietspad langs de IJweg, de polder in. Het is het typische landschap van de Hollandse droogmakerijen, met grote vierkante kavels, een laag slootpijl, vette zeeklei (afzetting van Calais, Atlanticum), goed geschikt voor aardappelen en suikerbieten. Men heeft er de zekerheid nergens een boerderij of kerk te vinden die ouder is dan 1852, het jaar van drooglegging. Dit deel van de route voert naar het zuidwesten, tegen de dominante windrichting in. Een mooie dag is een mooie dag, maar als het in dit landschap regent en waait dan zult u dat merken ook. Omdat de wegen recht zijn en de landschappelijke afwisseling even ver te zoeken is als de horizon, kunt u op dit middelste deel van het traject wel wat afleiding gebruiken. Kijkt u dan vooral naar rechts. U loopt nu parallel aan de vliegroute van de Polderbaan. Afhankelijk van de windrichting en het gebruikte schema ziet u hoogstwaarschijnlijk iedere twee minuten een vliegtuig landen of even zo vaak opstijgen. Landingen blijken trouwens luidruchtiger. In september 2006 had 64,5% van de klachten betrekking op een landend vliegtuig. Door het strakke ritme zit de afwisseling met name in de diversiteit van de toestellen. Een Fokker-50 en een Boeing-747 verschillen sterk van karakter, zo blijkt. Probeer overigens vooral te letten op het verschil in geluidsproductie en eventuele overlast voor te stellen. Op piekuren zijn aan de linkerhorizon ook de vliegtuigen van de Zwanenburglaan te zien. In Boesingheliede aangekomen voert de route weer naar rechts, over de Schipholweg terug naar de vliegroute van de Polderbaan, nu nog een stuk dichter bij Schiphol zelf. Het dorp blijkt niet meer dan een straat, waar de gebouwen vaker onderdak bieden aan een kleine B.V. dan aan mensen. Geluidsoverlast? Toch telde het dorp in 2004 nog 140 inwoners. Wanneer de lintbebouwing ophoudt nadert het einde van de wandeling. Een waarschuwingsbord voor overstekende vliegtuigen dient om automobilisten gerust te stellen dat de laaghangende straalvliegtuigen hoogstwaarschijnlijk niet op de weg zullen neerstorten, maar bezig zijn met een legitieme landing. Als eindpunt een ander nieuw fenomeen in dit landschap, de spottersplek. Een kleine parkeergelegenheid in het directe verlengde van de Polderbaan, met uitzicht op de glinsterende landingslichten aan de ene kant en aanvliegende toestellen aan de andere kant. Gek genoeg is deze verlaten plek nooit leeg. Dagjesmensen raken hier gehypnotiseerd door iets dat een plotselinge sympathie te weeg kan brengen voor de noteerzieke medemens, de vliegtuigspotter. Toch zijn noteerblok en verrekijker hier niet noodzakelijk om iets heel speciaals te ervaren. Heerlijk. Herrie. |
Overstekend geluidshinder te Boesingheliede. |
geluidshinder Schiphol in cijfers Sinds de opening van de vijfde baan, de Polderbaan, in 2003 is de verdeling van de geluidsbelasting rondom Schiphol veranderd. De druk op de oude start- en landingsbanen is iets afgenomen en daarmee ook de frequentie van het optreden van geluidshinder rond de betreffende vliegroutes, zoals blijkt uit de afname van het aantal klachten uit die gebieden. Het totale aantal klachten met betrekking tot geluidshinder steeg tussen 2003 en 2004 evenwel met 155%, volgens gegevens van de Commissie Regionaal Overleg luchthaven Schiphol (CROS). Het aantal klagers daalde in dezelfde periode daarentegen met 10%. Het aantal klagers blijkt een beter betrouwbare indicatie van geluidshinder dan het aantal klachten. In de maand september van 2006 registreerde de CROS 2.374 klagers met in totaal 79.212 klachten, meer dan 33 klachten per klager. De meeste klagers wonen in Amstelveen, 318, die in september gezamelijk 8.492 klachten indienden. Het grootste aantal klachten is afkomstig uit Velsen-Zuid, waar in dezelfde maand slechts 6 klagers 11.949 keer een klacht over geluidshinder hebben ingediend. De meeste geluidshinder wordt tegenwoordig door de Polderbaan veroorzaakt. Volgens de statistieken van de CROS had in september 2006 61,6% van de klachten betrekking op de nieuwste baan, met een beduidend lager percentage, 14,2%, voor de tweede veroorzaker van geluidshinder, de Buitenveldertbaan. Volgens onderzoek van het Milieu- en Natuur Planbureau (MNP) zal geluidshinder van Schiphol ook in de toekomst blijven bestaan. Om de mainport status te behouden is (economische) groei van de luchthaven noodzakelijk, hetgeen volgens het MNP niet samen kan gaan met aanzienlijke beperking van geluidsoverlast. Het aantal mensen dat ernstige geluidshinder ondervindt is sinds 1990 aanvankelijk sterk afgenomen en recentelijk gestabiliseerd rond 300.000 personen per jaar. Ook voor de periode tot 2020 verwacht het MNP dat ernstige overlast jaarlijks door 200.000 tot 400.000 personen zal worden ervaren, afhankelijk van verschillende economische en milieuscenario's. Het aantal gevallen van ernstige slaapverstoring zou in de toekomst wel kunnen dalen. |
Ontwikkeling ernstige geluidshinder en slaapverstoring Schiphol tot 2020. Bron: MNP. |
|
Haarlemmermeer vanuit de lucht met Zwanenburg rechtsboven en de Polderbaan linksonder. Wandelroute in rood. |
Meer nieuw landschap: - Doorsnijding - Vergrassing - Lichtvervuiling - Parklandschap - Horizonvervuiling - Schaalvergroting - Herwaardering |